10 راه دفع بلغم از بدن در طب سنتی
راههای دفع بلغم از بدن در طب سنتی و (درمان و دفع بلغم)، در طب سنتی ایران، بلغم به عنوان یکی از چهار اخلاط بدن (خون، صفرا، سودا و بلغم) شناخته میشود. تجمع زیاد بلغم در بدن میتواند منجر به مشکلاتی مانند سرماخوردگی، سرفه، عطسه، حساسیت، خستگی و سایر مشکلات شود. برای دفع بلغم از بدن، طب سنتی پیشنهادهایی دارد که شامل تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از داروهای گیاهی و تکنیکهای مختلف درمانی است:

- رژیم غذایی مناسب:
- خوردن غذاهای گرم و خشک مانند زنجبیل، دارچین، سیر، پیاز و فلفل میتواند کمک به کاهش بلغم کند.
- کاهش مصرف غذاهای سرد و مرطوب مثل لبنیات، خیار، کدو و غذاهای شیرین.
- مصرف میوهها و سبزیجات با طبع گرم مانند انار، خرما، زعفران، آویشن و کرفس.
- استفاده از گیاهان دارویی:
- زنجبیل: برای کاهش تولید بلغم مفید است و میتواند به بهبود مشکلات تنفسی کمک کند.
- نعناع: باعث رقیق شدن بلغم و تسکین مشکلات گوارشی میشود.
- آویشن: خاصیت ضد بلغم دارد و برای تسکین سرفه و برونشیت مؤثر است.
- عرق زنیان: به دفع بلغم از بدن کمک میکند.
- روشهای درمانی دیگر:
- حجامت: در طب سنتی برای خارج کردن اخلاط از بدن، حجامت به عنوان یکی از روشهای درمانی کاربرد دارد.
- استفاده از بخور: بخور گیاهانی مانند آویشن و گل گاو زبان میتواند به رقیق شدن بلغم کمک کند.
- تمرینات تنفسی: تنفس عمیق و ورزشهای تنفسی میتواند در دفع بلغم مؤثر باشد.
- نوشیدن مایعات گرم:
- نوشیدن چای گیاهی مانند چای زنجبیل یا چای آویشن میتواند به بهبود بلغم کمک کند.
- نوشیدن آب گرم با عسل نیز در درمان بلغم مؤثر است.
توجه داشته باشید که استفاده از این روشها باید با مشورت پزشک یا متخصص طب سنتی انجام شود تا از تاثیرات جانبی احتمالی جلوگیری شود.
دفع بلغم یعنی چه
دفع بلغم به معنای خارج کردن یا کاهش تجمع بلغم (یکی از چهار اخلاط بدن در طب سنتی) از بدن است. بلغم به طور طبیعی در بدن تولید میشود و معمولاً به عنوان مایع لزج و سرد شناخته میشود که در سیستم تنفسی، گوارشی و سایر اعضای بدن حضور دارد. در طب سنتی ایران، تعادل بین چهار اخلاط (خون، صفرا، سودا و بلغم) برای سلامتی بدن ضروری است.
اگر بلغم به طور بیش از حد تولید شود یا در بدن تجمع کند، میتواند باعث بروز مشکلاتی مانند سرماخوردگی، سرفه، عطسه، انسداد تنفسی، خستگی، دردهای مفصلی، مشکلات گوارشی و … شود. در این حالت، به اقداماتی برای “دفع بلغم” نیاز است تا از طریق روشهای طبیعی یا درمانهای سنتی، این ماده از بدن خارج شود و تعادل اخلاط برقرار گردد.

علایم بلغمی بودن در طب سنتی ( راههای دفع بلغم از بدن در طب سنتی )
در طب سنتی ایران، افرادی که طبع بلغمی دارند، ویژگیها و علائم خاصی دارند که به تجمع بلغم در بدن مربوط میشود. این علائم میتوانند به صورت فیزیکی، روانی یا گوارشی بروز پیدا کنند. برخی از علائم بلغمی بودن عبارتند از:
- علائم فیزیکی:
- افزایش ترشحات گلو و بینی: ایجاد خلط زیاد در گلو، گاهی همراه با سرفه یا احتقان بینی.
- سردی بدن: احساس سرما یا حساسیت به سرما در بدن، به خصوص در دستها و پاها.
- پوست سرد و رنگ پریده: پوست خشک و بیروح با رنگ پریدگی یا کمرنگ.
- وزن زیاد: تمایل به چاقی و افزایش وزن به دلیل کند بودن سوختوساز بدن.
- خستگی و بیحالی: احساس مداوم خستگی و کاهش انرژی.
- مشکلات گوارشی:
- هضم ضعیف: مشکلات گوارشی مانند نفخ، سوءهاضمه یا تهوع به دلیل کاهش حرارت و قدرت هضم معده.
- روده تنبل: یبوست یا حرکت کند رودهها که باعث مشکلات دفع میشود.
- تهوع و بلغم در معده: احساس سنگینی در معده و احتمال تهوع به خصوص پس از خوردن غذاهای سنگین یا سرد.
- علائم روانی و رفتاری:
- کاهش انگیزه: بیحوصلگی و کاهش تمایل به انجام کارها یا فعالیتهای روزمره.
- غمگینی و افسردگی: افراد بلغمی ممکن است دچار حالات افسردگی یا بیانگیزگی شوند.
- حواسپرتی و کاهش تمرکز: احساس فراموشی یا دشواری در تمرکز روی کارهای مختلف.
- مشکلات تنفسی:
- گرفتگی بینی و مشکلات تنفسی: تجمع بلغم در مجاری تنفسی ممکن است باعث مشکلاتی مانند گلو درد، سرفه و گرفتگی بینی شود.
- موارد دیگر:
- رطوبت زیاد در بدن: تمایل به تعریق زیاد و داشتن بدن مرطوب.
- موی نازک و ضعیف: موهای نرم و کمحجم که ممکن است با ریزش همراه باشد.
در طب سنتی، وجود این علائم نشاندهنده غلبه بلغم در بدن است که نیاز به تنظیم و درمان دارد تا تعادل در بدن برقرار گردد.
علائم غلبه بر بلغم در طب سنتی چیست؟ درمان و دفع بلغم
در طب سنتی ایران، غلبه بلغم به معنای افزایش یا تجمع بیش از حد بلغم در بدن است که میتواند منجر به بروز مشکلات مختلفی شود. علائم غلبه بر بلغم در افراد میتواند به صورتهای مختلفی ظاهر شود و به طور کلی به شرایطی اشاره دارد که در آن بلغم در بدن غالب شده و تعادل اخلاط از دست رفته است. برخی از علائم غلبه بر بلغم عبارتند از:
- علائم جسمانی:
- افزایش ترشحات گلو و بینی: افزایش تولید خلط در گلو، بینی و مجاری تنفسی که میتواند به گرفتگی بینی، سرفه و تنگی نفس منجر شود.
- سردی بدن: احساس سرما یا احساس خنکی در دستها، پاها و بدن به طور کلی.
- پوست رنگپریده و بیروح: پوست ممکن است خشک، بیروح و رنگپریده شود.
- چاقی و اضافه وزن: تمایل به افزایش وزن، خصوصاً در نواحی خاص بدن مانند شکم، به دلیل کاهش سوختوساز و کندی متابولیسم.
- خستگی و بیانرژی بودن: احساس ضعف، خستگی و بیحالی مداوم.
- سنگینی در بدن: احساس سنگینی و کلافگی در بدن، به خصوص پس از خوردن غذاهای سنگین یا سرد.
- مشکلات گوارشی:
- هضم ضعیف: افراد بلغمی ممکن است دچار سوءهاضمه، احساس سنگینی معده یا درد شکمی شوند.
- نفخ و گاز زیاد: افزایش نفخ و تولید گاز در رودهها به دلیل تجمع بلغم در دستگاه گوارش.
- یبوست: کاهش حرکت رودهها و دشواری در دفع به دلیل کندی فعالیتهای گوارشی.
- تهوع و مشکلات معده: تهوع مداوم و احساس عدم راحتی در ناحیه معده.
- مشکلات تنفسی:
- گرفتگی بینی و مشکلات تنفسی: افراد با غلبه بلغم ممکن است دچار گرفتگی بینی، احتقان سینوسی یا سرفه مزمن شوند.
- تنفس سنگین و دشوار: به دلیل تراکم بلغم در مجاری تنفسی، تنفس ممکن است دشوار و سنگین شود.
- علائم روانی و رفتاری:
- بیحوصلگی و افسردگی: احساس بیانگیزگی و کاهش میل به انجام فعالیتها.
- کاهش تمرکز و حواسپرتی: عدم توانایی در تمرکز بر کارها و فراموشی.
- غمگینی و ناراحتی روحی: احساس گمگینی یا افسردگی، که در افراد بلغمی رایج است.
- مشکلات در خواب:
- خواب آشفته و کمعمق: افراد بلغمی ممکن است دچار خواب آشفته، بیخوابی یا خوابهای ناراحتکننده شوند.
- موارد دیگر:
- عرق سرد: تعریق زیاد و عرق سرد که به خصوص در شبها یا بعد از استراحت دیده میشود.
- ضعف در عضلات: احساس ضعف و درد در عضلات یا مفاصل.
در طب سنتی، غلبه بلغم معمولاً با استفاده از گیاهان دارویی، رژیم غذایی مناسب و درمانهای مختلف مانند حجامت یا فصد به درمان میآید تا تعادل در بدن بازگردد.
علت افزایش و غلبه خلط بلغم
در طب سنتی ایران، افزایش و غلبه خلط بلغم به دلایل مختلفی میتواند رخ دهد. بلغم به عنوان یکی از چهار اخلاط اصلی بدن شناخته میشود که معمولاً در شرایط خاص به میزان زیاد در بدن تولید میشود. غلبه بر بلغم میتواند به دلایل داخلی یا محیطی باشد و به هم خوردن تعادل اخلاط و بدن منجر شود. برخی از علل مهم افزایش و غلبه بلغم عبارتند از:
- مصرف غذاهای سرد و مرطوب:
- خوردن غذاهایی که طبع سرد و مرطوب دارند، مانند لبنیات (به ویژه شیر و ماست)، خیار، کدو، سیبزمینی، و غذاهای شیرین میتواند باعث تولید و افزایش بلغم شود.
- مصرف بیش از حد میوههای سرد مانند هندوانه یا غذاهای حاوی قند بالا نیز میتواند به تجمع بلغم در بدن کمک کند.
- زندگی سبک و عادات غذایی نادرست:
- مصرف غذاهای سنگین و چرب به ویژه در شب، عدم رعایت زمانبندی مناسب برای خوردن غذا، و پرخوری میتواند فرآیند هضم را کند کرده و باعث تولید بلغم در بدن شود.
- خوردن غذاهای ترکیبی (غذاهایی که با هم ناسازگار هستند) یا مصرف غذاهای خیلی چرب و روغنی میتواند به غلبه بلغم کمک کند.
- زندگی در محیطهای مرطوب یا سرد:
- زندگی در مناطق سرد و مرطوب یا قرار گرفتن در معرض هوای سرد و مرطوب میتواند باعث افزایش تولید بلغم شود.
- استراحت زیاد در محیطهای مرطوب یا بدون تهویه مناسب میتواند باعث تجمع بلغم در بدن گردد.
- کمبود فعالیت بدنی:
- کمبود تحرک و فعالیت بدنی به کاهش گردش خون و کاهش دما در بدن منجر میشود که این میتواند باعث کند شدن متابولیسم و افزایش تولید بلغم شود.
- نداشتن ورزش مناسب یا زندگی بیتحرک میتواند زمینهساز غلبه بلغم شود.
- استرس و اضطراب:
- استرس و اضطراب میتوانند تأثیر منفی بر عملکرد سیستم گوارشی و دیگر سیستمهای بدن داشته باشند و در نتیجه باعث اختلال در هضم و تولید زیاد بلغم شوند.
- اضطراب ممکن است منجر به افزایش ترشحات گوارشی و بلغم گردد.
- وراثت و طبع فردی:
- برخی افراد به طور طبیعی طبع بلغمی دارند، به این معنی که بدن آنها به طور طبیعی تمایل به تولید بیشتر بلغم دارد. این افراد ممکن است بیشتر از دیگران در معرض غلبه بلغم باشند.
- سوء هاضمه و مشکلات گوارشی:
- مشکلات گوارشی مانند ضعف در هضم، مصرف غذای نامناسب یا بیماریهای معده و روده (مانند معده ضعیف یا یبوست مزمن) میتوانند به تجمع بلغم در بدن کمک کنند.
- هضم ضعیف و یبوست میتواند منجر به تولید بیشتر بلغم شود که در نتیجه باعث احساس سنگینی و مشکلات تنفسی میشود.
- عوامل محیطی و فصلی:
- تغییرات فصلی، به ویژه در فصلهای سرد و مرطوب، میتوانند باعث تشدید غلبه بلغم در بدن شوند. در این زمانها، سیستم ایمنی بدن به شدت نیاز به تعادل بیشتر دارد تا با شرایط محیطی سازگار شود.
برای پیشگیری و درمان غلبه بلغم، توصیه میشود از مصرف غذاهای سرد و مرطوب پرهیز کرده، از فعالیت بدنی مناسب برخوردار باشید و مراقب شرایط محیطی و فصلی خود باشید.

توصیه های طب سنتی برای دفع و درمان غلبه بلغم
در طب سنتی ایران، برای درمان و دفع غلبه بلغم، رویکردهایی برای تنظیم و تعادل اخلاط بدن وجود دارد. این روشها شامل تغییرات در رژیم غذایی، استفاده از گیاهان دارویی، انجام درمانهای طبیعی و توجه به سبک زندگی است. در اینجا برخی از مهمترین توصیههای طب سنتی برای دفع و درمان غلبه بلغم آورده شده است:
1. تغییرات در رژیم غذایی
- خوردن غذاهای گرم و خشک: برای مقابله با غلبه بلغم، توصیه میشود غذاهایی با طبع گرم و خشک مصرف کنید. این غذاها به کاهش رطوبت و بلغم کمک میکنند. مثلاً:
- مصرف زنجبیل، دارچین، فلفل سیاه، سیر و پیاز.
- استفاده از غذاهای تند و آتشین مانند آشهای تند یا خوراکهای حاوی ادویهجات گرم.
- مصرف گوشتهای گرم مانند گوشت گوسفند یا مرغ.
- پرهیز از غذاهای سرد و مرطوب: این غذاها باعث تولید بلغم بیشتر میشوند. از خوردن غذاهایی مانند لبنیات (به ویژه شیر و ماست)، خیار، سیبزمینی، کدو و میوههای سرد مانند هندوانه، خربزه و طالبی پرهیز کنید.
- خوردن میوههای با طبع گرم: میوههایی مانند انار، خرما، زعفران و سیب در کاهش بلغم مؤثر هستند.
- پرهیز از مصرف غذاهای چرب و سنگین: غذاهای چرب و سنگین میتوانند عملکرد سیستم گوارشی را کند کنند و بلغم تولید کنند. بهتر است غذاهای چرب و پرکالری را محدود کنید.
2. استفاده از گیاهان دارویی
- زنجبیل: زنجبیل به دلیل طبع گرم و خشک خود، برای کاهش تولید بلغم مفید است. میتوانید چای زنجبیل مصرف کنید یا آن را به غذاهای خود اضافه کنید.
- نعناع: نعناع به عنوان یک داروی ضد بلغم شناخته میشود و میتواند به رقیق کردن بلغم در بدن کمک کند. نوشیدن چای نعناع یا استفاده از آن در غذاها مفید است.
- آویشن: آویشن خاصیت ضد بلغم دارد و میتواند به رفع مشکلات تنفسی مانند سرفه و گرفتگی بینی کمک کند. از عرق آویشن یا چای آن استفاده کنید.
- زنیان: زنیان خاصیت ضد بلغم دارد و در درمان مشکلات تنفسی و گوارشی مفید است. مصرف عرق زنیان میتواند به دفع بلغم از بدن کمک کند.
3. درمانهای طبیعی
- حجامت: حجامت یکی از روشهای طب سنتی برای دفع اخلاط از بدن است. این روش میتواند به خارج کردن بلغم از بدن کمک کند. البته باید این کار تحت نظر متخصص طب سنتی انجام شود.
- فصد: فصد (خونگیری) به عنوان یکی از روشهای درمانی برای به تعادل رساندن اخلاط بدن و کاهش بلغم استفاده میشود.
- بخور گیاهی: بخور دادن گیاهانی مانند آویشن، گل گاو زبان یا چای سبز میتواند به رقیق شدن بلغم و تسکین مشکلات تنفسی کمک کند.
4. سبک زندگی و مراقبتهای دیگر
- فعالیت بدنی و ورزش: فعالیت بدنی منظم به بهبود متابولیسم بدن و بهبود گردش خون کمک میکند، که میتواند از تجمع بلغم جلوگیری کند.
- استراحت کافی: خواب کافی و استراحت به بدن کمک میکند تا فرآیند درمان طبیعی خود را انجام دهد و از غلبه بلغم جلوگیری کند.
- تنظیم دما و شرایط محیطی: به ویژه در فصول سرد و مرطوب، محیط زندگی خود را گرم و خشک نگه دارید و از هوای سرد و مرطوب پرهیز کنید.
- نوشیدن مایعات گرم: نوشیدن چایهای گیاهی مانند چای زنجبیل، چای آویشن یا چای دارچین میتواند به تسکین و کاهش بلغم کمک کند.
- استفاده از عسل: عسل به عنوان یک ماده طبیعی با طبع گرم، میتواند به بهبود وضعیت بلغم و تقویت سیستم ایمنی بدن کمک کند. میتوانید عسل را به چای گرم یا آبلیمو اضافه کنید.
5. پرهیزات
- پرهیز از استرس و اضطراب: استرس میتواند به اختلال در عملکرد بدن و تولید بلغم بیشتر منجر شود. روشهای مدیریت استرس مانند مدیتیشن و یوگا میتوانند کمککننده باشند.
با رعایت این توصیهها و استفاده از درمانهای طبیعی و گیاهی، میتوان غلبه بلغم را کاهش داده و به تعادل اخلاط بدن دست یافت.
کدام غذاها، ادویه جات و دمنوش ها برای درمان غلبه بلغم مفید است
برای درمان غلبه بلغم در طب سنتی، مصرف برخی غذاها، ادویهجات و دمنوشها میتواند بسیار مفید باشد. این مواد به دلیل ویژگیهای گرمی و خشکی که دارند، میتوانند بلغم را کاهش داده و تعادل در بدن را برقرار کنند. در ادامه، لیستی از این غذاها، ادویهجات و دمنوشها آورده شده است:
1. غذاها و میوههای مفید برای درمان غلبه بلغم
- گوشتهای گرم: گوشتهای گوسفند، مرغ، ماهی و گوشتهای گرم میتوانند به کاهش بلغم کمک کنند. بهتر است از گوشتهای پخته یا کبابی استفاده کنید.
- سبزیجات گرم: سبزیجاتی مانند پیاز، سیر، شنبلیله، تره، جعفری و ریحان میتوانند کمک کنند تا بلغم از بدن دفع شود.
- غذاهای با طبع گرم و خشک: غذاهایی مانند خرما، انار، بادام، پسته و گردو از جمله مواد غذایی هستند که میتوانند بلغم را از بدن کاهش دهند.
- مخلوط کشمش و سیاه دانه: این ترکیب برای کاهش بلغم مفید است و به تصفیه خون کمک میکند.
2. ادویهجات مفید برای درمان غلبه بلغم
- زنجبیل: زنجبیل به دلیل طبع گرم و خشک خود، خاصیت ضد بلغم دارد. میتوانید زنجبیل را به صورت تازه یا خشک در غذاها و دمنوشها استفاده کنید.
- دارچین: دارچین نیز از ادویهجات گرم است که به کاهش بلغم کمک میکند و به هضم غذا کمک میکند.
- فلفل سیاه: فلفل سیاه به عنوان یک ادویه گرم و خشک شناخته میشود که به کاهش ترشح بلغم کمک کرده و مشکلات گوارشی ناشی از آن را درمان میکند.
- زردچوبه: زردچوبه به دلیل خاصیت ضد التهابی و گرم خود میتواند بلغم را کاهش دهد و به درمان مشکلات گوارشی ناشی از آن کمک کند.
- آویشن: آویشن به عنوان یک ضد بلغم طبیعی شناخته میشود و میتواند به پاکسازی مجاری تنفسی و کاهش تولید بلغم کمک کند.
3. دمنوشهای مفید برای درمان غلبه بلغم
- دمنوش زنجبیل و دارچین: این دمنوش گرم و ضد بلغم است. کافی است مقداری زنجبیل و دارچین را در آب جوش بریزید و میل کنید.
- دمنوش آویشن: آویشن خاصیت ضد بلغم دارد و میتواند به کاهش گرفتگی بینی و مشکلات تنفسی ناشی از غلبه بلغم کمک کند. این دمنوش همچنین در درمان سرفههای بلغمی مؤثر است.
- دمنوش نعناع: نعناع دارای طبع گرم و خشک است و میتواند به کاهش بلغم کمک کند. همچنین برای درمان مشکلات گوارشی و تنفسی ناشی از بلغم مفید است.
- دمنوش گل گاو زبان: این دمنوش به کاهش بلغم کمک میکند و برای تسکین گرفتگیهای گوارشی و تنفسی مفید است.
- دمنوش زنیان: زنیان خاصیت ضد بلغم دارد و میتواند به رفع مشکلات گوارشی و تنفسی ناشی از غلبه بلغم کمک کند. میتوانید دمنوش زنیان را روزانه مصرف کنید.
4. نوشیدنیهای مفید
- آب گرم با عسل و لیمو: نوشیدن آب گرم با عسل و لیمو یک راه مؤثر برای کاهش بلغم است. عسل خاصیت ضد بلغم دارد و لیمو به تصفیه خون کمک میکند.
- آب زنجبیل: نوشیدن آب زنجبیل به کاهش تولید بلغم و بهبود هضم غذا کمک میکند.
5. سایر نکات
- پرهیز از غذاهای سرد و مرطوب: برای درمان غلبه بلغم باید از مصرف غذاهایی با طبع سرد و مرطوب مانند شیر، ماست، خیار و هندوانه خودداری کنید.
- مصرف مایعات گرم: مصرف مایعات گرم مانند سوپهای گیاهی و چایهای گرم به دفع بلغم کمک میکند و سیستم گوارشی را تقویت میکند.
با استفاده از این غذاها، ادویهجات و دمنوشها، میتوانید به درمان و کاهش غلبه بلغم در بدن کمک کنید و سیستم گوارشی و تنفسی خود را بهبود بخشید.
غذاهای مضر برای خلط بلغم ( درمان و دفع بلغم )
در طب سنتی ایران، برخی غذاها به دلیل ویژگیهای سرد و مرطوب خود میتوانند باعث تولید و افزایش بلغم در بدن شوند. مصرف این غذاها برای افرادی که دچار غلبه بلغم هستند یا به طور کلی طبع بلغمی دارند، مضر است و میتواند مشکلاتی مانند گرفتگی بینی، سرفه، مشکلات گوارشی و احساس سنگینی بدن را تشدید کند. در اینجا لیستی از غذاهای مضر برای خلط بلغم آورده شده است:
1. غذاهای سرد و مرطوب
- لبنیات: مصرف شیر، ماست، پنیر و خامه به دلیل طبع سرد و مرطوبی که دارند، میتواند بلغم را افزایش دهد.
- میوههای سرد: میوههایی مانند هندوانه، خیار، طالبی، خربزه و گلابی به دلیل طبع سرد خود تولید بلغم را تشدید میکنند.
- سبزیجات سرد: سبزیجاتی مانند کدو، سیبزمینی، تره فرنگی و کاهو به دلیل داشتن طبع سرد و مرطوب میتوانند باعث افزایش بلغم شوند.
2. غذاهای چرب و سنگین
- غذاهای چرب و روغنی: مصرف غذاهای چرب مانند فستفود، غذاهای سرخشده و غذاهایی که مقدار زیادی روغن دارند، میتواند به تجمع بلغم در بدن کمک کند. این غذاها علاوه بر افزایش بلغم، هضم را کند کرده و مشکلات گوارشی ایجاد میکنند.
- گوشتهای چرب: مصرف گوشتهای چرب مانند گوشت گاو و گوشتهای پرچرب حیوانات ممکن است به افزایش بلغم کمک کند.
3. شیرینیجات و قند
- شیرینیجات: غذاهای شیرین، به خصوص شیرینیهای صنعتی و کیکها، به دلیل داشتن قند زیاد، میتوانند باعث افزایش تولید بلغم شوند.
- قند و شکر: مصرف بیش از حد قند و شکر در نوشیدنیها و غذاهای مختلف میتواند باعث افزایش بلغم و ایجاد مشکلات گوارشی شود.
4. غذاهای فرآوریشده
- غذاهای آماده و کنسروی: این نوع غذاها معمولاً حاوی مواد نگهدارنده و افزودنیهایی هستند که میتوانند باعث اختلال در هضم و افزایش بلغم شوند.
- نوشیدنیهای گازدار و سرد: نوشیدنیهای سرد و گازدار، به ویژه در فصلهای سرد، میتوانند به افزایش بلغم کمک کنند.
5. میوههای خیلی ترش یا خیلی شیرین
- میوههای ترش: مصرف میوههای بسیار ترش مانند لیمو ترش و نارنج به دلیل خاصیت ترش و سردی که دارند، میتواند بلغم را افزایش دهد.
- میوههای خیلی شیرین: برخی از میوههای شیرین مانند خرما و کشمش، در صورتی که زیاد مصرف شوند، میتوانند به تولید بلغم کمک کنند.
6. نوشیدنیهای سرد و یخدار
- نوشیدنیهای یخدار: نوشیدن آب سرد و نوشیدنیهای یخدار میتواند به دلیل طبع سرد و مرطوب خود باعث افزایش بلغم و کاهش توان بدن برای هضم غذا شود.
7. غذاهای فریزری و یخزده
- غذاهای منجمد: غذاهای یخزده یا فریزری به دلیل تغییرات دمایی که در بدن ایجاد میکنند، میتوانند مشکلاتی در گوارش و افزایش بلغم ایجاد کنند.
8. غذاهای شور
- نمک زیاد: مصرف زیاد نمک در غذاها، به ویژه نمکهای فرآوریشده، میتواند باعث اختلال در عملکرد غدد گوارشی و افزایش تولید بلغم شود.
پرهیزات دیگر:
- پرخوری: پرخوری و خوردن بیش از حد غذاهای مختلف، به ویژه در شب، میتواند به کندی فرآیند هضم و افزایش بلغم منجر شود.
- ترکیب غذاهای ناسازگار: ترکیب غذاهایی که از نظر طب سنتی با هم ناسازگارند، مثل مصرف گوشت با لبنیات یا مصرف میوههای ترش با غذاهای گرم، میتواند تولید بلغم را افزایش دهد.
برای کاهش و درمان غلبه بلغم، بهتر است از غذاهایی که طبع سرد و مرطوب دارند پرهیز کنید و به جای آنها از غذاهای گرم و خشک استفاده کنید. همچنین، تنظیم رژیم غذایی و پرهیز از مصرف غذاهای سنگین و چرب به تعادل اخلاط بدن کمک میکند.
سوالات متداول برای درمان و دفع بلغم و نشانه های بلغمی بودن
1. بلغم چیست و چگونه تولید میشود؟
بلغم یکی از چهار خلط اصلی بدن است که در طب سنتی ایران به دلیل سردی و رطوبت بدن تولید میشود. این خلط میتواند به دلیل عوامل مختلفی مانند مصرف غذاهای سرد و مرطوب، استرس، خواب ناکافی، یا ابتلا به بیماریهای تنفسی و گوارشی افزایش یابد.
2. نشانههای بلغمی بودن چیست؟
افرادی که طبع بلغمی دارند یا دچار غلبه بلغم شدهاند، ممکن است نشانههایی همچون موارد زیر را تجربه کنند:
احساس سردی و رطوبت در بدن
مشکلات تنفسی مانند گرفتگی بینی، سرفههای مزمن و ترشحات زیاد
سنگینی بدن و احساس کندی و کسالت
افزایش ترشحات گلو و مخاط زیاد
دردهای مفصلی و التهاب
ضعف گوارش، نفخ و احساس سنگینی در معده
سردردهای تنشی و احساس شل بودن بدن
بروز مشکلات پوستی مانند آکنه و جوش
3. چگونه میتوان بلغم را از بدن دفع کرد؟
برای دفع بلغم از بدن، اقدامات مختلفی در طب سنتی پیشنهاد میشود:
مصرف غذاهای گرم و خشک: مثل زنجبیل، دارچین، فلفل سیاه، سیر، پیاز، گوشتهای گرم و خوراکهای ادویهدار.
استفاده از دمنوشهای گرم: مانند دمنوش آویشن، نعناع، زنجبیل و دارچین.
پرهیز از غذاهای سرد و مرطوب: مانند لبنیات، میوههای سرد (هندوانه، خیار)، غذاهای چرب و شیرین.
انجام حجامت یا فصد: برای تخلیه بلغم از بدن، در صورت تجویز متخصص طب سنتی.
فعالیت بدنی منظم: ورزش و تحرک میتواند به تسریع دفع بلغم کمک کند.
نوشیدن مایعات گرم: چایهای گیاهی و آب گرم با لیمو و عسل.
4. آیا داروهای گیاهی میتوانند در دفع بلغم مؤثر باشند؟
بله، بسیاری از گیاهان دارویی به دفع بلغم کمک میکنند. برخی از گیاهان مؤثر شامل:
- زنجبیل: برای کاهش بلغم و تقویت سیستم گوارشی.
- آویشن: برای رفع مشکلات تنفسی و کاهش ترشحات بلغمی.
- نعناع: به رفع مشکلات گوارشی و تسکین سیستم تنفسی کمک میکند.
- زنیان: برای پاکسازی بدن از بلغم مفید است.
- دارچین: به علت طبع گرم خود، به دفع بلغم کمک میکند.
5. چه غذاهایی باید از آنها پرهیز شود تا از افزایش بلغم جلوگیری کنیم؟
- غذاهای سرد و مرطوب: مانند شیر، ماست، خیار، کدو، هندوانه و میوههای سرد.
- غذاهای چرب و سنگین: مثل فستفود، غذاهای سرخشده و گوشتهای چرب.
- شیرینیجات و قندهای صنعتی: مصرف بیش از حد قند و شیرینی میتواند باعث افزایش تولید بلغم شود.
- نوشیدنیهای سرد و یخدار: مثل آب سرد و نوشابههای گازدار.
6. چگونه میتوان از غلبه بلغم پیشگیری کرد؟
برای پیشگیری از غلبه بلغم، رعایت چند نکته مهم ضروری است:
- رژیم غذایی متعادل: خوردن غذاهای متناسب با طبع خود (گرم و خشک برای افراد بلغمی).
- پرهیز از استرس: استرس و اضطراب میتوانند تولید بلغم را افزایش دهند.
- ورزش منظم: ورزش به بهبود گردش خون و هضم غذا کمک میکند و از تجمع بلغم جلوگیری میکند.
- رعایت بهداشت خواب: خواب کافی و استراحت مناسب به تنظیم اخلاط بدن کمک میکند.
- نوشیدن مایعات گرم: به خصوص در فصول سرد، برای جلوگیری از تولید بلغم.
7. آیا بلغم میتواند باعث بیماریهای خاصی شود؟
بله، بلغم غلیظ میتواند منجر به مشکلات مختلفی مانند:
- مشکلات تنفسی: سرفههای مزمن، گرفتگی بینی و آسم.
- اختلالات گوارشی: نفخ، سوء هاضمه، سنگینی معده و یبوست.
- مشکلات پوستی: جوشهای صورت و آکنه.
- درد مفاصل و التهاب: به دلیل رطوبت زیاد در بدن.
8. آیا درمان بلغم نیاز به مشاوره پزشکی دارد؟ راههای دفع بلغم از بدن در طب سنتی
در صورتی که مشکلات ناشی از بلغم طولانیمدت و شدید باشد، بهتر است با یک متخصص طب سنتی یا پزشک مشورت کنید. برخی روشهای درمانی مانند حجامت، فصد و تجویز داروهای گیاهی ممکن است نیاز به نظارت پزشک داشته باشند.
9. آیا نوشیدن چای نعناع میتواند در کاهش بلغم مؤثر باشد؟
بله، چای نعناع به دلیل طبع گرم و خشک خود میتواند به کاهش ترشحات بلغمی و تسکین مشکلات گوارشی و تنفسی کمک کند. نوشیدن یک فنجان چای نعناع به طور منظم میتواند برای دفع بلغم مفید باشد.
10. آیا بلغم میتواند در فصول مختلف سال تغییر کند؟
بله، تغییرات فصلی میتواند بر میزان تولید بلغم تاثیر بگذارد. در فصول سرد و مرطوب، مانند پاییز و زمستان، میزان تولید بلغم بیشتر میشود. بنابراین، در این فصول نیاز به مراقبتهای ویژه و تنظیم رژیم غذایی بیشتر احساس میشود.
با رعایت این نکات و مصرف غذاهای مناسب، میتوان به کاهش بلغم و تنظیم اخلاط بدن کمک کرد.